مارتین لوتر کینگ جونیور (ژانویه ۱۹۲۹ - ۴ آوریل ۱۹۶۸) رهبر جنبش حقوق مدنی آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار بود.
زندگی وی در یک خانوادهٔ متوسط در آتلانتا جورجیا به دنیا آمد. پدر و پدربزرگ وی از رهبران فرقهٔ باپتیست (تعمیدگرا) بودند و همین تمایلات مذهبی موجب ادامه تحصیل وی در رشتهٔ علوم دینی شد.
مبارزه با تبعیض نژادی
درپی بازداشت رزا پارکس، زن سیاهپوستی که با بلند نشدن از روی صندلی یک اتوبوس عمومی برای یک سفیدپوست زندانی شد، کینگ جوان رهبری جنبش تحریم سیاهپوستان را برعهده گرفت و به‌عنوان یک فعال مبارزه با تبعیض نژادی در سرتاسر ایالات متحده آمریکا شهرت یافت. در سال ۱۹۵۷ به‌همراه ۶۰ رهبر سیاهپوست دیگر سازمانی را بنیان گذاشت که بعدها به کنفرانس رهبران مسیحی جنوب شناخته شد. وی در مبارزه علیه نژادپرستی از تعالیم مسیح، آبراهام لینکلن و مهاتما گاندی پیروی می‌کرد.
مرد سال و جایزهٔ صلح نوبل
مارتین لوتر کینگ در سال ۱۹۶۳ به‌عنوان مرد سال ازسوی مجله تایم برگزیده شد و در سال ۱۹۶۴ به‌عنوان جوان‌ترین فرد جایزه صلح نوبل را دریافت کرد. اوج فعالیت‌های مبارزاتی مارتین لوتر کینگ در دههٔ ۱۹۶۰ و برای تصویب قانون حقوق مدنی بود. وی در سال ۱۹۶۳ در گردهمایی بزرگ طرفداران تساوی حقوق سیاهان که دربرابر بنای یادبود آبراهام لینکلن در واشینگتن دی‌سی برگزار شد، معروفترین سخنرانی خود را به‌نام «رؤیایی دارم» انجام داد که از مهم‌ترین سخنرانی‌ها در تاریخ آمریکا به‌شمار می‌آید. دکتر لوتر کینگ در این سخنرانی، که در آن عبارت «رؤیایی دارم» تکرار می‌شد، دربارهٔ آرزوی خود سخن گفت و ابراز امیدواری کرد که زمانی آمریکا طبق مرام و آرمان خویش زندگی کند و تحقق مساوات و برابری ذاتی انسان‌ها را به چشم ببیند.
بخشی از نامه مارتین لوتر کینگ از زندان بیرمینگهام (۱۶ آوریل، ۱۹۶۳):
« شاید برای کسانی که هرگز زخم‌های سوزاندهٔ تبعیض نژادی را نچشیده‌اند آسان است که بگویند: منتظر بمانید. اما وقتی مردم شروری را می‌بینید که مادرها و پدرهایتان را به خواست خود به قتل می‌رسانند و خواهر و برادرهایتان را از روی هوا و هوس غرق می‌کنند .. وقتی اکثریت عظیمی از بیست میلیون برادر سیاهپوست خود را می‌بینید که در قفس تنگ فقر در میان جامعه‌ای مرفه در حال خفه شدن هستند.. وقتی که تلاش می‌کنید به دختر ۶ ساله‌تان توضیح دهید که چرا نمی‌توانید به شهربازی که همین الان تبلیغ آن در تلویزیون نمایش داده شده، بروید، ناگهان زبانتان پیچ بخورد و در هنگام صحبت لکنت زبان بگیرید .. و اشک‌هایی که در چشمان او حلقه می‌زنند وقتی که به او گفته می‌شود که شهربازی به روی کودکان رنگین‌پوست بسته‌است و ابرهای شوم خود کم‌بینی را ببینید که در ذهن او در حال شکل گرفتن هستند. وقتی که در خارج از جاده‌های اصلی شروع به رانندگی در صحرا می‌کنید و مجبور می‌شوید هر شب در گوشه‌ای از اتوموبیل خود بخوابید چرا که هیج مسافر خانه‌ای شما را نمی‌پذیرد.. وقتی که به همسر و مادر شما هیچگاه عنوان مورد احترام خانم «Mrs» داده نمی‌شود. وقتی که تا همیشه در حال جنگیدن با حس منحط «هیچ‌کس بودن» باشید، آنگاه خواهید فهمید که چرا برای ما طاقت‌فرسا است تا منتظر بمانیم. زمانی می‌رسد که ظرفیت تحمل انسان تمام می‌شود و دیگر مایل نیست تا در ورطهٔ ناامیدی فرورود.»
ترور
مارتین لوتر کینگ در ۴ آوریل ۱۹۶۸ در شهر ممفیس ایالت تنسی توسط جیمز ارل ری ترور شد.
