فرانسوا ولتر

ولتر (زادهٔ ۲۱ نوامبر ۱۶۹۴-درگذشتهٔ ۳۰ مه ۱۷۷۸) از نام‌دارترین فیلسوفان و نویسندگان فرانسوی عصر روشنگری است.شهرت او به خاطر ذکاوت خارق‌العاده‌اش، مخالفت‌هایش با کلیسای کاتولیک، حمایتش از آزادی مذهب، آزادی بیان، و جدایی دین از سیاست و شجاعتش در بیان نظریات بى پرده است. تمام شور زندگى او در جست و جوى عدالت بود.ولتر در تمام سبک‌های ادبی و نوشتاری از جمله نمایشنامه، شعر، رمان، مقاله، و نوشته‌های تاریخی و علمی دست داشت. او بیش از ۲۰ هزار نامه و بیش از ۲ هزار کتاب و کتابچه نوشت. او مانند بسیاری از متفکران عصر روشنگری دئیست بود و در آثارش اغلب به نقد عدم مدارا، تعصب مذهبی، و ساختار قدرت در فرانسه‌ی عصر خود می‌پرداخت.

زندگی‌نامه

فرانسوا-ماری آروئه که بعدها نام ولتر را بر خود نهاد به سال ۱۶۹۴ در پاریس متولد گردید. وى در هفت سالگى مادر خود را از دست داد و در یک خانواده مذهبى بزرگ شد. او در مدرسه لوئى کبیر توسط عیسویان آموزش دید و در آنجا زبان لاتین و یونانی فرا گرفت، و بعدها در طول زندگی نیز ایتالیایی، اسپانیایی و انگلیسی بطور سلیس و روان یاد گرفت. فرانسوا که از دوران کودکى، روح عصیان گرى در نهادش نمایان بود، بر خلاف میل پدر، که میل داشت حقوق دان شود، نویسندگى را پیش گرفت . به انجمنی به نام تمپل پیوست و سپس به شاگردی یکی از قضات دادگستری فرانسه درآمد. در سال ١٧١٨ اولین تراژدى خود را منتشر ساخت و پس از چندی جایزه آکادمی فرانسه به وی تعلق گرفت.

آخرین ساعت زندگى و مرگ

ولتر در برابر سه شکنجه‌گر جلاد مقاومت می‌کند و خود را به هذیان‌گویی می‌زند. کشیشان در صدد بازگشت بودند، که «فرساک» غفلتاً و به عنوان آخرین سؤال، از محتضر می‌پرسد، «آیا به خدای عیسای مسیح ایمان دارید»؟ ولتر ناچار مشتی بر سر فرساک زده، او را به سوی خود می‌کشد، خطاب به او و با لحنی نفرت انگیز، می‌گوید: "بگذارید راحت بمیرم"! ولتر در ساعات آخر زندگی گرفتار دو زن جانی و بی‌شرف به نام‌های «باردی» و «روژه» می‌شود که به عنوان مراقبت از بیمار گمارده شده بودند. در واقع این موجودات بی‌رحم، از دادن آب آشامیدنی، به ولتر خودداری می‌کنند و بیمار را به وضع ناهنجاری می‌اندازند. افسانه‌هایی ساخته می‌شود، که ولتر پیش از مرگ به عذاب الهی و آتش دوزخ گرفتار شد. معروفترین و مستندترین جمله اى که در هنگام مرگ از او ثبت شده اینستکه در پاسخ به راهبى که از او خواست تا از شیطان برائت بجویٓد ،ولتر به طعنه گفت :" آه اى مرد مؤمن، اکنون زمان مناسبى براى دشمنِ جدید تراشیدن نیست ".

خاکسپارى مخفیانه

سرانجام ولتر در ۳۰ مه ۱۷۷۸ بدرود زندگی گفت. به دلیل عقاید ضدکلیسایی ولتر مقام‌های کلیسا قصد داشتند او را از آیین خاکسپاری مسیحی محروم سازند. به همین دلیل بلافاصله پس از مرگ دوستانش جنازه او را به کلیسایی محلی منتقل کرده و به سرعت آداب خاکسپاری مسیحی را به صورت کامل اجرا نمودند.ساعت 11 شب و در سایه تردستی کشیش مهربانی به نام «مینگو» جسدش، شبانه و مخفیانه در صومعه «سلی یر» به خاک سپرده می‌شود، در حقیقت جسدش در خفا پایتخت را ترک می‌کند. فرمان ممنوعیت مراسم مذهبی خاکسپاری ولتر پس از اجرای مراسم به این کلیسای محلی رسید. پس از انقلاب فرانسه، در سال ۱۷۹۱ بقایای جسد ولتر به پاریس منتقل و با شکوه تشییع شد. در سال ۱۷۹۱ مجمع ملی انقلاب پیروزمند فرانسه لویی شانزدهم را مجبور کرد اجازه دهد جسد ولتر به پانتئون آورده شود. روی سنگ قبر ولتر این عبارت نوشته شده است ((در این جا ولتر آرمیده است)).